Sei que teño o blog cheo de trapalladas. Debería facer limpeza, pero cústame quitar cousas do medio. Escolle ti o que che pareza e non fagas caso do resto.

24.6.07

Paxaros na memoria. Lección de sociolingüística

- “...hoxe estiven no sofá repasando mentalmente os nomes dos paxaros en euskera”.
Cóntamo un amigo na noite de San Xoán, mentres compartimos unhas cuncas de tinto e unha cabala que asamos con fiúncho desde que botamos as sardiñas de enriba das brasas.

El sabe que a min me interesan esas cousas; eu sei que el xa non ten con quen falar como falaba. A primeira luz viuna en Euskadi e alí viviu ata que se fixo home, cun reparto lingüístico que eu ben coñezo.

- “Na escola era todo en castelán, pero en canto saiamos eu sempre falaba en euskera”.
Despois percorreu mundo, el e o pai, e os dous acabaron na Mariña. Abrazou o galego para nós, pero as conversas entre eles seguiron sendo en éuscaro, sempre en éuscaro. Fun testemuña máis dunha vez. Hai pouco máis dun ano morreu o pai, a outra voz.

- “Agora non teño con quen falar euskera. Hoxe estiven no sofá repasando mentalmente os nomes dos paxaros...”.
Estamos debaixo do que probablemente sexa o castiñeiro máis oriental do país. A poucos metros de nós, case na entrada da ponte dos Santos, un sinal da autovía recén estreada informa da distancia a San Sebastián. Non é tanto, á velocidade que hoxe se anda; pero cincocentos e pico quilómetros poden ser un mundo para as linguas pequeniñas.

Unhas horas antes, eu falaba por teléfono con meu irmán, tamén lonxe. Contábame que á xente alá non lle vai moito iso das sardiñas.

- “Nós imos comer churrasco e codornices”.
A codorniz é ese paxaro que el e eu, de pequenos, chamabamos sempre paspallás. Pero daquela non se comía; daquela buscabámoslle o niño entre os toxos e as carpazas do Campo dos Marcos.

As linguas ás veces morren porque morre a xente que as fala; outras veces porque sacamos as palabras de entre os toxos e poñémolas á mesa. Contra o primeiro non podemos facer nada; o segundo cómpre evitalo.

1 comentario:

busto.agolada dixo...

Unha lingua morre cando morre a xente que as fala. Eu creo que o galego morrerá coma todas as linguas. Pero tardará. Perdemos falantes. Perdemos número pero estamos gañando en literatura, en cultura, en presenza nos medios (sobre todo en internet, fíxate nesta idea dos blogs). Medra menos nos outros medios (prensa, radio e TV). Creo que o galego máis ca medrar ou perder falantes, cambia de rexistro, quen ía pensar que se covertiría en lingua de cultura, que estaría no ensino, que habería TV en galego. Está aí. Cómpren máis cambios, desde logo. Pero tardará moito en morrer, porque moitos dos que o falamos, non só a falamos, facemos patria coa lingua. E iso deixa semente.
Unha aperta, Suso, e que cante o velaugarrido, xa que vai de paxaros o asunto.