Sei que teño o blog cheo de trapalladas. Debería facer limpeza, pero cústame quitar cousas do medio. Escolle ti o que che pareza e non fagas caso do resto.

21.12.08

Zobra

Proximidades de Zobra, xuño de 1990
Hórreo e eira lastrada
Unha reportaxe de hoxe en La Voz de Galicia fai que rompa o descanso vacacional que onte mesmo anunciei. “Zobra. El paraíso escondido de Pontevedra”, titula o autor. Zobra é parte da miña memoria e de min mesmo. O meu apelido materno ten alí a súa orixe e consérvase en forma de topónimo ortograficamente deturpado, para non variar, no mesmo lugariño onde Casa Celsa acolle os visitantes. Media parroquia toca na miña familia, sen que saiba identificar a ninguén. Nunca fun capaz de poñer orde en todos aqueles nomes dos que miña nai me falaba nin tan sequera de saber a cantas casas pertencían, pero funme facendo unha idea común a todos eles: boa xente, moi boa xente. Tardei en ir a Zobra, aínda que Zobra estaba frecuentemente presente nas conversas da infancia, pero era un sitio de conto de Ánxel Fole, moi distinto ó que hoxe retrata a prensa. Desde a miña ventá vía a cima dos seus montes e raro era o ano que non había que ir ó enterro dalgún parente. Ir a Zobra era sempre ir a un enterro, menos unha vez na que meu irmán foi pola festa, que cadra co seu cumpreanos o día mesmo no que se enceta o ano. Se cadraba no inverno, a expedición ós enterros era memorable: saíase de mañá porque desde Vilatuxe había que ir andando, e despois do funeral era inevitable a visita á casa de varios dos parentes, e acabábase ceando e facendo noite na casa de quen máis forza facía. Botábase a noite e regresábase ó día seguinte. Teño oído falar de enterros en días de neve que deberon ser coma unha expedición pola Antártida, cun metro de neve, con xente esvarando e a caixa a piques sempre de desfacerse contra o chan. A pesar de tanta incomunicación, os parentes buscaban cada ano maneira de mandarnos mel das mellores alvarizas. Mel de carqueixa, de carpaza, de uz, ... que gardabamos para os remedios porque era o mellor. Tamén tiñan ovellas, en continua loita contra o lobo. E bestas. Os poucos nenos da parroquia viñan ó colexio a Vilatuxe, coma nós, primeiro na carroceta de Taboda e algo despois no Land Rover, que era o único coche que daba ido alí. No inverno faltaban moitos días. Eu tardei en ir a Zobra e cando fun fíxeno pola pista de Lebozán, a carón da casa grande de Chedas, que era casa rica. Teño oído historias de bandoleiros e de estraperlisas naquel lugar abandonado hoxe no medio do monte. Tamén fora casa rica a da Cabana, que creo que toca na familia. Antes de eu ir, xa volveran os Acevedos de Panamá e contábanse marabillas da casa que fixeran no medio e medio do lugar: o chalé dos panameños. Decepcionoume cando o vin por primeira vez. Valados altos, reixas, ...parecía deseñado para defenderse daquela xente que os rodeaba e que nunca nada roubaría. En Zobra, coma en calquera parroquia, as casas estaban sempre abertas e aquel búnker alí no medio parecía un insulto a tanta bondade. Máis incomunicado có propio lugar de Zobra ou ca Acevedo, estaban a Cabana, o Portamartín, o Ameixedo e a Trigueira, onde había minas, da volta de alá do río. Nunca alí cheguei. Dicían que, se se seguía para diante, o camiño acababa levando a Grovas, unha aldea xa daquela abandonada no medio do Candán, onde sempre quixen ir e nunca fun. Cara á esquerda cadraba Carballeda, onde tamén tiña primos, e outros lugares xa de Ourense, cara a O Irixo, onde Cela ambientou a súa mazurca.

20.12.08

Nadal


A foto é de Toni Deaño. O estropicio é meu.
Salvo imprevistos, "el toupo" descansa ata despois do Nadal.

13.12.08

Informes internacionais: UNESCO e Consello de Europa.

A SERIE EMPEZA AQUÍ
Un informe da UNESCO do ano 2003 incluía por primeira vez o galego entre os idiomas en perigo de desaparición. Eu penso que ese documento tivo a súa importancia para que a Xunta, daquela presidida por M. Fraga –subscribo e aplaudo o contundente artigo que Xosé Luís Barreiro lle dedica hoxe en La Voz-, deixase de enredar coa repetida leria de que en Galicia había paz lingüística, bilingüismo harmónico e non sei cantas mentiras máis, e se puxese a traballar na elaboración do Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega.

Un informe do Consello de Europa do ano 2005 incidía na debilidade do galego, coincidindo practicamente co inicio da andaina do Plan Xeral.

Estes días o Consello de Europa acaba de dar a coñecer un novo informe no que, en liñas xerais, alaba as medidas de política lingüística levadas a cabo nos últimos anos, con mención especial para as galescolas, e chama a que se continúe avanzando no proceso.

Un ten a esperanza de que este informe sirva para taparlle a boca ós que desde hai meses repiten un día si e outro tamén a idea de que o castelán está en perigo e non sei cantas parvadas máis. Pero xa empezamos a ver que non vai ser así: o informe refírese ó galego en 34 páxinas; en 12 delas comparte espazo con outras linguas, mentres que en 22 fálase unica e exclusivamente do galego. De todo este espazo só dúas liñas dan pé para que, manipulándoas torpemente e só dese xeito, se poida concluír que o informe cadra coas teses de Galicia Bilingüe. Pois hoxe xa sae nos medios a señora Lago dicindo que o informe lles dá a razón. Calquera alumno mediocre de primaria sería capaz de facer unha interpretación máis cabal.

A verdade é que, vendo o seu labor nos últimos meses, sería de ilusos esperar que de tanto discurso onanista saíse agora algo de autocrítica, pero un sempre ten a esperanza de que haxa pola casa unha tirita para poñer na boca e manter un prudente silencio, como fixo Feijoo... por agora. Claro que sería demasiado perdirlle iso a quen tanto goza diante das cámaras e dos micros.
CONTINÚA

8.12.08

Lingua e política

Había nos membros de Voces Ceibes verdadeiro compromiso lingüístico ou a súa aposta polo galego era só un posicionamento antifranquista?

Por que esmoreceu o entusiasmo co que se empregaron os portavoces dos distintos grupos parlamentarios no debate de aprobación da Lei de Normalización Lingüística?

Queda algo no socialismo galego das teses de Ceferino Díaz ou González Amadiós?

En que medida o antigaleguismo militante de Francisco Vázquez prexudicou o seu partido en Galicia?

Como foi posible que acabase como responsable máximo do Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega o mesmo Fraga que subía polas paredes cando Xosé Luís Barreiro decidiu que a TVG emitise só en galego ou que sancionou a La Voz de Galicia, sendo ministro de Franco, por publicar unha carta de Augusto Assía na que se criticaba o trato que o réxime lle daba ó galego?

Por que o mesmo Feijoo que votou a favor do Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega pasou en poucos meses a estar en contra do Decreto 124/2007, que di exactamente o mesmo?

Segue sendo a reivindicación da lingua un elemento fundamental para o nacionalismo galego ou este asunto perdeu forza ó longo do proceso de aperturismo á sociedade dos nacionalistas?

Que escuros intereses hai detrás de Galicia Bilingüe? Quen financia as súas custosas actividades? Existe algunha relación entre este colectivo e o partido de Rosa Díez?

Será posible nun futuro próximo que os líderes políticos cheguen a un acordo sobre o Estatuto para poñer o galego e o castelán verdadeiramente en pé de igualdade legal, acabando cos privilexios que a Constitución lle dá ó castelán?

Estas e outras preguntas son obxecto de reflexión profunda e análise detallada neste libro, un estudo necesario entre a lingua e o poder político desde a pretransición ata a actualidade, que está chamado a ser un éxito de vendas e a desaparecer dos andeis das librerías tan pronto como apouse neles.