Sei que teño o blog cheo de trapalladas. Debería facer limpeza, pero cústame quitar cousas do medio. Escolle ti o que che pareza e non fagas caso do resto.

28.2.07

Literatura de etiqueta

Coñecín un individuo ó que non lle gustaba nada a literatura, pero sabía de memoria a etiqueta dun montón de marcas de cervexa.

Eu non chego a tanto, pero gústame ler o texto da cata dos distintos viños. Teño a sensación de que todo é inventado, de que os autores dos microrrelatos –porque son auténticos microrrelatos- nin probaron o viño, ou se cadra probárono de máis. A clave do oficio está en combinar de distintas maneiras “froitos secos, rubí intenso, barrica de carballo, froitas do bosque, arrecendo, prolongadas sensacións, autenticidade, corpo, brillo, maduración lenta”, uns cantos nexos e pouco máis.

Redactar este tipo de textos pode ser unha profesión con futuro, porque o asunto xa se estende a outros produtos. Hai uns días vendéronme un que poñía:

“... chispeante en el paladar, ofreciendo un sabor auténtico. Conjuga elegancia y rusticidad gracias a su aspecto bicolor: un rojo intenso y brillante salpicado de lenticelas”.

Un viño? Non; unha mazá francesa!

NOTA: ofrécese microrrelatista para produtos da terra; razón aquí. Non son Camilo Franco, pero tratarei de non desmerecelo.

24.2.07

Con senso na lingua

Levo dous días deluvando os ollos para asegurarme de que é certo o que leo, e non unha alucinación producida polo nitramón do Ostedijk*. Explícome:

ONTE anunciaron que PSOE, BNG e PP acadaron o consenso sobre o novo decreto que ha de regular o uso do galego no ensino, con presentación pública conxunta e todo. HOXE leo que o decreto tamén contenta a pais, editores e sindicatos. Só falta que MAÑÁ o aplaudan Maneiro, Blanco Valdés e Carlos Luís Rodríguez desde as súas columnas, e Paco Vázquez desde o seu pazo encantado. Entón si que xa me dá o infarto.

*Ostedijk: hai que ver o ben que fan as cousas estes holandeses, colocando os grupos infrecuentes de fonemas ben ordenadiños (ijk), para que sexa doado memorizalos. Non coma os alemáns, que botan as letras onde lle cadra e non hai quen se quede con todas.

23.2.07

Unha de augardente!

Sei, máis ou menos, como funciona a dinámica das linguas. Sei que a sintaxe pode compararse coa estrutura dos edificios, que aguanta máis e tarda máis en deteriorarse, pero tamén é máis difícil de recuperar cando se estraga. Sei que o léxico é parecido á pintura das paredes, que se deteriora con máis rapidez, pero que tamén se pode recuperar con máis facilidade. Abonda con que unha palabra moribunda se use con certa insistencia na TVG, nos libros de texto e con que a utilicen tres ou catro figuras con algo de sona para que deixe de parecer rara e libresca e resulte familiar para os falantes.

Sei todo iso, pero aínda así non podo evitar enrabiarme ó ver como a palabra augardente (coas súas variantes aughardente, aguardente e aghuardente) desapareceu nos últimos tempos, a fume de carozo, en favor de oruxo, calco dun alleo orujo que non sei quen demo nos meteu na casa, pero que prendeu mellor cós eucaliptos.

A cousa debeuna comezar a Xunta coa vergonzosa denominación “Orujo de Galicia”, uníronse correndo uns cantos envasadores, uns cantos guiris desexosos de produtos da terra –que case sempre piden a modalidade “me va poné un orujito”-, catro indíxenas sempre prestos a imitar os guiris e despois xa se sumou toda a tribo. Hoxe mesmo, Yolanda Castaño despediuse con esa palabra en Cifras e letras, pouco despois de non dar por válido "latoso".

Entendo que, se o criterio do programa é o Xerais, non se acepte "latoso" e si "meteoasat", pero que non se promocione orujo, que tampouco aparece no Xerais nin, que eu saiba, en ningún outro dicionario de galego.

Máis grave é o dos pronomicidios, pero iso queda para outro día. Agora, todos á tasca.

- Unha de augardente! Pola raia da copa, como se serviu sempre!

22.2.07

Un invento pelotudo

A semana pasada morreu Alexandre de Fisterra, o inventor do futbolín. Tardei anos en oír por primeira vez ese nome; na miña terra sempre dixemos "xogar ós ferreiros".

Acórdome perfectamente de cando, onde e como descubrín este invento e do salvaxe que me pareceu:
Foi na taberna de Delia, que estaba fronte á escola onde empezaron a desbrozar a miña ignorancia. Eu aínda non daba a altura da mesa e, desde a miña perspectiva de neno pequeno, o que vía era a dous tipos de cada lado metendo berros e movéndose bruscamente adiante e a atrás. Por iso, a miña primeira impresión foi que o xogo consistía en darlle coa punta da barra no estómago ou nas pelotas ó tío de en fronte, e pareceume cousa de moito mérito atreverse a xogar a iso.
Afortunadamente estaba equivocado, e axiña descubrín que había bólas e que o obxectivo era outro.

Lembro as discusións que había polas normas cando se xogaba algún partido internacional, ou sexa, contra xente doutras parroquias:
- Non vale arrastrar!
- Aquí sempre valeu!

- Os goles “d’arredor” non valen!
- Si que valen!

Tardei en saber que o invento era galego e tamén en coñecer a súa nobre orixe: darlle contento ós nenos mutilados que gustaban do fútbol. Boa causa.

17.2.07

Almas de construción masiva

Ultimamente erguémonos cada día cun novo escándalo urbanístico nas portadas dos xornais. Con tanto lío, apenas houbo espazo para difundir que Aznar, por fin, recoñeceu que non Iraque non había armas de destrución masiva.

En moitos concellos de Galicia, entre emigración e non natalidade, cada vez hai menos xente, pero constrúense máis casas. É evidente que temos o país cheo de almas de construción masiva.

12.2.07

Slow movement

Sácame das cuñas o vivir lento que observo nos adolescentes desde hai un tempo a esta parte. Férveme o sangue ó ver como avanzan, case arrastrándose, cara ós centros de ensino ou cara á casa a mediodía. Non apuran nin para comer! Fáltalles xenio!, como dirían os vellos.

Eu sempre pensei que era culpa do tiro baixo dos pantalóns e dos zapatóns todoterreo disfrazados de deportivos desatados cos que reptan moitos deles. Un compañeiro meu ten outra explicación: di que esta lentitude é unha reacción inconsciente ante o negro futuro que os espera; para chegar ás listas do paro ou a un contrato máis propio de escravos ca de persoas non fai falta correr moito.

Agora descubro que a tendencia de moda é o slow movement. Mira ti por onde, os nosos adolescentes estaban, sen sabéreno, na vangarda.

7.2.07

Fortalezas ástures

En Asturias acaban de constituír unha agrupación de agrupacións para defenderse dos galegos. Non están tolos estes ástures.

Hai anos, viaxando pola raia norte de Portugal decateime de que todas as fortalezas defensivas estaban do lado sur do río (Valença, Monçao, Melgaço). Por algo sería. Está ben claro que os perigosos son sempre os galegos.

Din as malas linguas que en Asturias xa están ultimando unha iniciativa para pedirlle a Fomento infraestruturas defensivas. Polo de pronto solicitan unha fortaleza en San Tirso de Abres, e máis tarde queren outras en Ibias, Taramundi, A Veiga e Castropol.

3.2.07

Letras na pedra- II: Otero Pedrayo en Monterroso


Xa falei un día do meu gusto polas homenaxes que reproducen fragmentos literarios. Velaquí outro exemplo:

Na fachada dun bar de Monterroso atopei está esta placa cun poema que Otero Pedrayo dedicou ó xamón. Non diredes que o motivo non é poético. Otero tiña bo ollo, non coma outros que lle fixeron poemas ás bombillas.

Non reproduzo todo o texto do poema porque a foto é mala, e non son capaz de lelo. O mellor é que quen teña interese vaia a Monterroso.

Debaixo do texto hai unha plaquiña que di:

Homenaxe do Concello de Monterroso
no 1º centenario do autor
24-setembro-88