Pontes íntimas

Volvín a Xuan Bello. Eu non sei que ten ese tinetense que fai que prenda nos seus textos como me sucede con poucos outros. Souben por un dos relatos do seu interese polas pontes antigas, as ponte íntimas: a  ponte de Bustavil, en Paniceiros, onde pillaba troitas á man como eu as teño pillado no regueiro que baixa de Refoxos, sempre co medo a que de debaixo da pedra saíse un sapo en vez dun peixe. A ponte sobre o Miño, dacabalo desa raia de mentira. A ponte de Brooklyn, feita en parte por galegos,  desde a que un día eu mirei no ceo de Manhatan o espazo baleiro ocupado pouco antes polas twin tours. A mesma ponte de Brooklyn que cantou Seoane:

Necesitábanse para traballar homes rexos
na  ponte de Brooklyn. Con unha soldada
de sete dólares por dúas horas de carrexos
de entullos. (…)

Volvín a Xuan Bello e coas súas pontes lémbrome das miñas pontes íntimas: a ponte da Veiga, que crucei a diario na miña infancia e que tan enorme me parecía; a ponte de Galán, onde un día nos caeu un cabalo ó río; a ponte dos Santos que vexo a cada momento desde a miña casa, e, por suposto, Pontevedra sempre na memoria. Alí cadrei con Rafa, compañeiro apátrida que nos falaba tamén da súa teima por visitar pontes, co seu acento salmantino: 

En Salamanca me dicen que tengo acento gallego y aquí me decís que tengo acento de Salamanca!

Con el véñenme á memoria outras xentes e feitos diluídos na lontananza: David, aquel lector de inglés algo bohemio que o primeiro día nos preguntou onde podía aprender a bailar flamenco, que o segundo día me obrigou a que lle falase sempre en galego e que despois desapareceu sen despedirse e acabou cantando rancheiras no Retiro. Rosa, que viña do Seixo e entraba correndo pola porta da aula dicindo “Cheghín tarde porque non mirín pasar o autobús”. Aimée, agora tamén pola beiramar do norte, que acababa de chegar de Francia e quixo aprender galego. Juan, o camareiro madrileño que dicía “El bacalado ya está preparao”. María, casada agora os venres co señor Palmírez, que me proporcionou unha copia do dicionario de Valladares.  Carlos, que era todo ilusión e ilusión e envexable ilusión. Luís Názara, o líder, que nos describía o paraíso que era a ría de Pontevedra na súa Estribela natal antes de que chantaran a celulosa. Catuxa, a lideresa, que sabía tanto coma min e disimulaba xenerosamente. Súa irmá, máis calada. E Amaya, que enchía de luz coa súa alegría unha aula que máis ben parecía un trasteiro.

Leo a Xuan Bello e lembro aquela noite enteira en Ponteareas con Tania ó cabaliño; aquela tarde en Soutomaior, cando estrebillamos na ponte levadiza e nos fomos do castelo trinta segundos antes de que nos botasen a pedradas...

Leo a Xuan Bello e un relato seu sobre as pontes que garda na memoria convértese en ponte que une máis de vinte anos da miña vida.

E aínda haberá quen diga que a literatura non serve para nada...