Hemeroteca

Cómenme os papeis. Cando vexo na prensa algo que creo que pode interesarme máis adiante, adoito gardalo –agora menos, grazas ás hemerotecas dixitais-, de xeito que os recortes se van amontoando ata que un día me decato da súa inutilidade, ou de que me estorban, e tiro un feixe deles.

Hoxe tocoulle a unha vella carpeta onde gardaba artigos relacionados coa lingua. Pero antes de desfacerme deles definitivamente, quero dar conta aquí dalgúns, a xeito de reflexión ou simple curiosidade sobre o nos camiñar nos últimos 15 ou 20 anos:

9-7-1987: Un tal L.M. de Juan publica unha carta ó director que comeza: “Mi nieto aprueba los cursos completos todos los años. Los aprueba en todas las asignaturas, a excepción del gallego, que no puede digerir. Y como con un solo suspenso no se le puede hacer la puñeta, hay que sacarse uno más de la manga. ¿Cuál? Inglés, idioma muy útil en nuestro ir y venir por la vida”. O que faltaba. O galego era tamén o responsable de que este túzaro suspendese inglés. Que sería del?

26-11-87: Un detallado artigo informa da declaración de ilegalidade dalgúns dos artigos da Lei de Normalización Lingüística, en concreto dos que establecían a obriga de coñecer o noso idioma para todos os galegos. Unha proposición non de Lei do deputado do PP Xosé María Hernández Cochón –gobernaba o tripartito, presidido por Laxe- valoraba “moi negativamente” o requirimento do goberno central que instaba ó goberno galego a suprimir da Lei de Normalización o artigo que establecía a obrigatoriedade, e instaba á Xunta para que non o atendese. Que tempos!

3 e 4-6-88: Francisco Fernández Rei publica en dúas entregas un artigo no desaparecido Diario de Galicia co título “A normalización Lingüística da Galicia Exterior” no que debulla como el sabe a situación do galego en Asturias e Castela-León.

13-3-89: Méndez Ferrín publica no Faro de Vigo un interesante artigo titulado “¿Colonizar Asturias?”

7-2-90: Manuel Rivas publica un fermoso artigo co título “Reclamo a liberdade do meu pobo”. Remata así: “Por agora, a xeito de proclama individual, quero rexistrar ante o Xulgado da Historia a miña denuncia pública: en 1990, na época da cibernética e da telemática, os meus fillos, galegos de nación, non teñen onde estudar na lingua de Galicia”. Un deses fillos hoxe é ben coñecido: Martiño Rivas.

12-7-90: Unha carta en La Voz, asinada por Héctor Mazaira Rey, inclúe este fragmento: “Dejémonos de bobadas: castellano e inglés para todos y gallego para quien lo desee”. Viva a democracia!

20-7-90: La Voz informa de que a facultade de Farmacia contaba desde o día anterior coa primeira tese defendida en galego, da autoría do profesor Arturo Suárez Varela.

9-8-90: Un artigo informa da terceira edición dos cursos de galego para estranxeiros. Entre eles, a norteamericana Karen Mathews e o rumano Milian Iacob. Que sería deles?

15-12-90: Un artigo en A Nosa Terra informa de que Victorino Núñez, daquela presidente do Parlamento, propón que o galego sexa materia optativa nas escolas e “nos suspendería, ademais, a nengún estudante nesa asignatura”.

11-1-91: El Ideal Gallego reproduce o “Manifesto de Grandas de Salime”.

11-4-91: Un artigo de Jorge Jardón en La Nueva España informa de que “El 97,42 por ciento de los padres, contra la enseñanza del gallego en la escuela”. Refírese ó occidente de Asturias. Supoño que moitos dos fillos deses pais serían os que nos anos seguintes desfilaron e aínda desfilan polos cursos impartidos en Ribadeo para obter os títulos de Iniciación e Perfeccionamento, antes, e CELGA, agora, que ben se lle podía validar se estudasen na escola o idioma que moitos deles falan na casa, da banda de alá da ría.

13-11- 91: Unha noticia dá conta dunha docente que se negou a corrixir un exame en galego na Escola Universitaria de Enxeñería Técnico Agrícola. O alumno era Uxío Otero; non se di o nome da profesora.

5-11-92 e 8-1-93: A Nosa Terra trata o sucedido con Erica-mel, cooperativa de Arzúa que recibiu cartos da Dirección Xeral de Política Lingüística para etiquetar os seus produtos en galego e inmediatamente foi expedientada pola Consellería de Induistria por non etiquetar en castelán.
Iso é coordinación e o resto son contos.

17-1-94 e 21-4-94: Dous artigos de Xabier B. Vázquez en El Correo Gallego informan do compromiso de varios empresarios co uso do galego nas súas empresas. Fotos de Florentino, Alicia Otero de “La onza de oro”, e Thais Picaza de Malvar, granadina que se puxo á fronte da construcións Malvar e apostou por galeguizala.

Un artigo do 2 de xullo do mesmo ano dá conta do labor da Fundación Galicia-Empresa, onde conflúen 13 empresarios empeñados en dignificar a nosa lingua no ámbito da empresa privada.

15-12-94: Unha emotiva colaboración do amigo Vázquez Pintor incide na cuestión: “Adiantoume o Xocas”. Ese era o nome co que Ramón Castromil bautizara un dos seus autobuses.

28-11-94: O Correo Galego informa cumpridamente do falecemento de Manuel Meilán, “a lembranza da voz dominical en Radio Carve”, que conducira desde 1950 nesa emisora de Montevideo o programa de radio “Sempre en Galiza”.

11-4-94: Un fragmento dun precioso artigo de Isabel Freire en El Correo Gallego titulado “Cando Alina foi Aline e aprendeu a falar castelán” váleme para rematar:

E foi a propia Aline quen, onte, me chamou a atención sobre o novo Decreto de exención da lingua galega da Xunta. Co seu perfecto castelán preguntoume “¿Que hubeira sido de mi si, por mi condición de francesa, me hubieran eximido de aprender castellano cuando era pequeña? No os entiendo a los gallegos, dixo, sois el pueblo de España que más emplea su lengua propia y sin embargo no la defendéis ante el mundo”.

Lendo estes recortes e moitos outros que non cito, e escoitando a Corinas Porros, Glorias Lagos, Feijoos e derivados, a un éntranlle as dúbidas de se os últimos 15 ou 20 anos valeron para algo.

Pero acórdome de que eu son optimista, miro a xente nova, a xente boa, e vexo futuro.