Memoria e verdade

I

Hai moito tempo, non sei onde, fóronseme os ollos a un poema de Ángel Miguel Queremel, un autor venezolano, e quedáronme gravados na memoria uns versos que me impresionaron:

Aún recuerdo el impacto de las balas

en el cuerpo caído del compañero muerto

(...)

Ó repetilos, con tanto fonema oclusivo, parecíame mesmo oír o ratatá das metralletas e o impacto dos proxectís nos corpos dos soldados tirados no chan.

Pasados uns anos, conseguín o libro e puiden reler o poema enteiro. Titúlase "Manifiesto del soldado que volvió de la guerra". Tamén puiden comprobar que a memoria me traizoara e que os versos que eu lembraba dicían, en realidade:

Yo sé a lo que suena
la bala que hiere el cuerpo del compañero ya muerto
(…)

O poema enteiro ségueme parecendo estremecedor, xa desde o comezo...

Sabedlo.
Las balas perdidas mueren en la boca de los muertos olvidados

... pero os outros versos en concreto gústanme máis na versión que a miña memoria recreara, erradamente.

II

No suplemento dun xornal galego lin hai uns cantos anos un poema que facía un chamamento á defensa do idioma a partir da planta camariña, unha especie de "ecolingüismo", supoño. Gustárame moito a cadencia, as evocacións,… Nin me acordo do nome do autor, que non era moi coñecido, nin da maior parte do poema. Tan só lembro o comezo e un verso de contra o final:

Eu plantei unha flor camariña
(…)
camariña das linguas, camariña…
(…)

 Teño medo de atopalo.

III

Ás veces, as ensoñacións superan a realidade.