Co gallo do asinamento do pacto Galeuzca, unha delegación de galegos, vascos e cataláns realizou en 1933 a denominada “viaxe triangular”, a xeito de confraternización das tres nacionalidades.
O asunto trátao polo miúdo Helena González nun artigo publicado no último número da revista Grial (nº 189). A autora traza con detalle a etapa galega, que tivo lugar a finais de xullo, e di que entre os membros da delegación catalá estaba Joaquim Renart, que deixou mostras daquela viaxe no seu Quadern de dibuix nº 49. Despois de entrar por Ourense e de visitar distintos lugares de Galicia, a expedición sae polo Cantábrico en dirección a Euskadi. O 28 de xullo pernoctan en Ribadeo no hotel Comercio e daquela permanencia o debuxante catalán conserva no seu caderno unha tarxeta (ilustración 28v) cunha curiosa anotación gastronómica: “Comeuse un caldo estupendo que picaba moito”. Ademais disto, o caderno, que pode consultarse integramente na web da Biblioteca de Catalunya, inclúe un debuxo de Porcillán (ilustración 29r) –unha das poucas imaxes paisaxísticas, xa que predominan os retratos- e unha estampa típica dunha muller mariñá (ilustración 28r).
Parece ser que na prensa da época quedan moitas crónicas daquela viaxe. Pola contra, tras rastrexar as publicacións locais, sorpréndenos non atopar ningunha referencia en ningún dos exemplares de Las Riberas del Eo daquelas semanas, a pesar de que lle dedicaron amplos espazos ó Estatuto e a outros asuntos relacionados coa política do momento. Tampouco hai referencias na sección “Viajeros”, onde se dá conta de canto transeúnte pasaba por Ribadeo, acompañado ou non “de su bella esposa”. Non sabemos se tampouco se reflectiu esa visita en La Comarca del Eo, publicación en principio máis próxima ideoloxicamente, porque non atopamos ningún dos exemplares comprendidos entre o 9 de xullo e o 27 de agosto.
En calquera caso, velaquí quedan as estampas de Joaquim Renart, o mesmo que noutro lugar escribiu:
Vers Santa Maria de Ortigueira tornàrem a trobar la mar i seguint el Llarg de la costa per la província de Lugo, Vivero i Ribadeo, que marca la ratlla divisòria i clou aquells paradisos naturals, on l'home, podent viure a meravella, ha de fer-ho, a voltes, d'una manera mísera i anguniosa.
Vaia ho! E nós sen decatarnos das nosas condicións de vida posibles e das certas.
Ningún comentario:
Publicar un comentario