Anque aínda...

I
Acato e respecto a autoridade da Academia, aínda que non son eu moi purista en cuestión de lingua. Con todo, cústame prescindir dalgunhas palabras ou expresións proscritas, como sucede con anque. Non acabo de entender que mal fixo para ser expulsada a patadas do paraíso, pero algo faría.

Esa contracción, procedente de aínda que, xa a usou o Padre Sarmiento nas súas coplas:

122
Anque o liño tivo / muito gorgo, é certo /non coubo nos lagos /o liño colleito.

413
Anque de repente / foi todo o suceso, / xuntouse a purrilla / xentío nun credo.

E tamén Rosalía en Cantares Gallegos:

San Antonio bendito,
dádeme un home,
anque me mate,
anque m’ esfole.

A min acompañoume desde pequeniño, medrou comigo, aparéceseme con frecuencia e cústame moito deixala tirada na beira do camiño. Tampouco creo que a súa existencia eive moito a fala nin os falantes, pobriña.

Hai uns días dei con ela nunha redacción dunha alumna, incrustada nunha expresión que si me chamou a atención: “ Anque aínda non rematara todo...”.

“Anque aínda”. Vese ben que quen usa esta construción redundante non recoñece xa as orixes, pero gustoume este uso tan pouco frecuente. E gustoume aínda máis porque a alumna é dos Ozcos, esa lingua de terra asturiana que desce deica o mar coma unha serpe, en palabras de Ferrín, e conserva a fala galega ás veces con termos e xiros que nós perdemos. Dos tres Ozcos, a alumna é de Santalla (de Eu-lalia, “a que ben fala”). Sendo así, tan ben falada, ¿como non me vai gustar?

II
Na Asturias de fala galega, neste caso en Grandas, atopámonos estes días coa nova de que o Consorcio para a xestión do Museo Etnográfico de Grandas de Salime ten pensado destituír a José Naveiras Escanlar, Pepe el Ferreiro, como director do mencionado museo.

Descoñezo os motivos de tal decisión. Non sei se Pepe lle partiu a rabela ou as abeacas dun arado na cabeza a algún político, con razón ou sen ela, ou se estamos ante un capricho máis de quen ten o poder e abusa del. Só sei que o museo etnográfico de Grandas é fillo de Pepe el Ferreiro, que a el dedicou boa parte da súa vida e que sen el non existiría. O malo é que os fillos ás veces medran e comen os pais.